Новата европска еколошка норма Euro 7 ќе стапи на сила во 2026 година и ќе донесе најголеми промени во автомобилската регулатива уште од воведувањето на дизел филтрите за честички.
Иако автомобилската индустрија успеа да излобира делумно ублажување на првичните барања, сепак новите правила значат построг надзор на емисиите, контрола на трајноста на батериите и поширок пристап кон одржливоста на возилата.
Што значи Euro 7 за возачите?
- За веќе регистрираните автомобили ништо не се менува – сопствениците можат да продолжат да ги користат возилата без никакви дополнителни обврски.
- За купувачите на нови возила, правилата стануваат значително построги:
- Од 29 ноември 2026 година сите нови модели на патнички автомобили и лесни комбиња ќе мора да ги исполнуваат Euro 7 стандардите.
- До крајот на 2027 година оваа обврска ќе важи за сите нови автомобили што се продаваат во ЕУ.
- Производителите повеќе нема да можат да нудат возила што не ги исполнуваат новите норми.
Клучни новини – честички, гуме, сопирачки и батерии
* Фини честички: За првпат ќе се мерат ултра-фини честички од само 10 нанометри – особено важни кај бензинските мотори, кои досега не беа обфатени со тестирања.
* Сопирачки и гуми: Нормата ги вклучува и честичките што настануваат при трошење на кочниците и гумите, бидејќи и тие значително загадуваат. Од 2035 година ќе важи единствен лимит за сите возила, вклучувајќи и електрични, иако тие имаат предност поради регенеративното кочење.
* Батерии кај електрични и plug-in хибриди:
- По 5 години или 100.000 км батеријата мора да задржува најмалку 80% од капацитетот.
- По 8 години или 160.000 км – најмалку 72% капацитет
- Воведени се и тестирања при ниски температури (-7 °C) за да се измери реалната ефикасност на батериите во зима.
Дигитален надзор и спречување манипулации
Euro 7 воведува континуиран надзор на емисиите во реална возачка средина, а не само во лабораториски услови
* Ќе се следи секојдневното работење на моторот.
* Ќе има дигитална заштита од софтверски интервенции за да се спречат манипулации како кај Dieselgate скандалот.
* Секое возило ќе врши самопроверка на емисиите, а податоците ќе се собираат транспарентно.
Euro 7 како премин, а не крајна цел
Иако конечната верзија на нормата е помалку строга од првично предложената, сепак таа е само еден чекор кон долгорочната стратегија на ЕУ за намалување на загадувањето и постепено преминување кон електрична мобилност. Како што со текот на времето Euro 5 и Euro 6 стануваа построги, така и Euro 7 се очекува да се надградува во иднина.
Тек на воведување на Euro 7
- 29 ноември 2026 – задолжителна норма за сите нови модели на патнички автомобили и лесни комбиња.
- Крај на 2027 – задолжителна норма за сите нови автомобили што се пуштаат во промет.
- 2028–2029 – постепено воведување за автобуси и камиони.
- 2035 – единствен лимит за честички од сопирачки и гуми за сите возила.
Што значи ова за Македонија?
Бидејќи Македонија е кандидат за членство во ЕУ, логично е дека ќе мора да ги усогласи националните прописи со Euro 7 – било по влезот во Унијата, или дури и порано, доколку властите решат да ја хармонизираат регулативата за побрзо приближување кон европските стандарди.
Тоа би значело:
* Поголем притисок врз увозниците на автомобили, особено за увоз на половни возила со постари норми.
* Потреба од развој на инфраструктура за тестирање и контрола на емисиите.
* Поттик за домашните купувачи да преминуваат кон понови, поеколошки возила и електрични автомобили.
* За македонските возачи, најважно е дека возилата што веќе се регистрирани нема да бидат погодени – но купувањето на нови автомобили после 2026 година во ЕУ, а подоцна и кај нас, ќе биде строго врзано за исполнување на Euro 7.
